Ułatwienia dostępu

Slide

Interaktywne Centrum Poszanowania Energii – ICPE, znajduje się w Stacji Przepompowni Nr III bielawskich zakładów włókienniczych Bielbaw. Kiedyś – ponad 100 lat temu ta Stacja należała do bielawskiego tkacza Christiana Gottlob Dieriga. W 1800 roku rozpoczął on budowę rodzinnego przedsiębiorstwa włókienniczego.

Fragment panoramy zakładów - ryc. z początku XX wieku
Fragment panoramy zakładów - ryc. z początku XX wieku

Przemysł tkacki, a także intensywny rozwój Bielawy wymagały nowych sposobów pozyskania wody. Niegdyś ludzie czerpali wodę  z potoku górskiego zwanego Bielawicą. Potem zaczęto kopać studnie najpierw płytkie do kilku metrów a potem głębinowe liczące kilkadziesiąt metrów. W sumie na przestrzeni lat 1844 – 1935 zbudowano 23 studnie kopane oraz 12 studni głębinowych. Gdy powstały studnie pojawiła się też potrzeba wybudowania Stacji Pomp. 

Widok pompy z perspektywy oglądających dzieci
Widok pompy z perspektywy oglądających dzieci


Przepompownia, w której znajduje się Interaktywne Centrum Poszanowania Energii, powstała w 1893 roku, a obecny kształt architektoniczny otrzymała 1909 roku. Stacja miała za zadanie zbierać wodę ze studni należących do systemu. Później pompy stacji transportowały tę wodę rurociągami na teren zakładu tkackiego. 
Pompy na początku zasilane były napędem parowym (podobnie jak dawne ciuchcie parowe), potem (w 1921) zamieniono napęd parowy na elektryczny. 

Pokrętła do pompy
Pokrętła do pompy


Obecna sala wykładowa niegdyś służyła jako kotłownia i skład opału do zasilania maszyny parowej
. Jest to najstarsza część stacji przepompowni. Stację od początku obsługiwali na stałe zatrudnieni pracownicy, którzy tutaj mieszkali i byli zameldowani. Ostatnim  powojennym pracownikiem oraz mieszkańcem Stacji był Stanisław Makarowski. W korytarzu można zobaczyć zdjęcia jak niegdyś wyglądała Stacja Pomp. 

Pompa widok z boku
Pompa widok z boku


Po wojnie w nowych granicach państwa polskiego znalazły się cztery z 21 zakładów Christiana Deriega. Największym z nich był zakład bawełniany Bielbaw, który bardzo dobrze prosperował.  W latach 90 tych w okresie transformacji ustrojowej Bielbaw przeszedł w ręce prywatne, został zdegradowany i zamknięty. Budynki były często rozgrabiane i wyburzane. Stacji Przepompowni udało się przetrwać. Wykonano „kapitalny” remont i w 2012 roku utworzono w nim Interaktywne Centrum Poszanowania Energii.

Zegary pokazujące ćiśnienie
Zegary pokazujące ćiśnienie


Na miejscu można zobaczyć legendarną, nadal sprawną pompę, która wprawdzie już nie pracuje dla zakładów, ale jej konstrukcja oraz rozmiar robią wrażenie na oglądających. Jako ciekawostkę warto wymienić, że podzespoły do pompy wyprodukowane zostały w Berlinie i we Wrocławiu, w tym m.in. przez firmę AEG, która po wojnie zajęła się produkcją małego sprzętu AGD.


CE